با شیوع ویروس کرونا، دولت‌ها و مراکز سیاست‌گذاری با چالش‌های متعددی مواجه شدند. یکی ازین چالش‌ها، طراحی و بکارگیری سیاست‌ها و استراتژی‌های موثر برای ایجاد پذیرش در جامعه نسبت به واکسن کرونا و تزریق آن می‌باشد. کارآمدی این سیاست‌ها منوط به وجود فهمی عمیق، واقعی و مبتنی بر شواهد علمی از رفتار انسان می‌باشد، چرا که طبق پژوهش‌ها فاکتورهای روان‌شناختی و اجتماعی متعددی بر رفتار تزریق واکسن انسان‌ها دخیل هستند.

در دو سال اخیر تیم‌های بینش‌های رفتاری متعدد با همکاری و به سفارش دولت‌ها و سازمان‌های جهانی، اقدام به پژوهش‌‌های گسترده در موضوع پذیرش و تزریق واکسن توسط جوامع کرده‌ و امروزه استراتژی‌ها و توصیه‌های آگاه از علوم رفتاری آنها که با هدف تغییر رفتار جوامع طراحی شده‌اند، در دستور کار دولت‌های مختلف(دولت‌هایی چون انگلیس، کانادا و آمریکا) و سازمان‌های جهانی چون سازمان بهداشت جهانی قرار گرفته‌است.

مرکز بینش‌های رفتاری ایران در مطالعۀ‌ حاضر تلاش کرد تا با گردآوری و مرور مطالعات و تالیفات انجام‌شده در این حوزه توسط مراکز دولتی، جهانی، دانشگاهی و خصوصی، اولا شناخت عمیق‌تری از فاکتورها و محرک‌های موثر بر پذیرش و تزریق واکسن ایجاد کند(فاکتورهایی که تا حد زیادی جهانی بوده و عموما مربوط به یک کشور و جامعه نیستند و به انسانِ اجتماعی ربط دارند)، در ثانی، توصیه‌ها و استراتژی‌هایی مبتنی بر علوم رفتاری برای افزایش میزان تزریق واکسن در جامعه ارائه دهد.

پروژۀ حاضر با حمایت و همکاری دبیرخانۀ شورای فرهنگ عمومی کشور و کمیتۀ اطلاع‌رسانی ستاد ملی مقابله با کرونا انجام و گزارش نهایی در اختیار ستاد ملی مقابله با کرونا قرار گرفت. علاوه بر گزارش نهایی، توصیه‌ها و ایده‌هایی برای نهادهای مختلف مسئول در مبارزه با بیماری کرونا تدوین شده و به این دستگاه‌ها ارائه شد.

در این پروژه با نگاهی جامع به پژوهش‌ها و مداخلات انجام‌شده در جهان و با توجه به اقتضائات بومی کشور که در پیمایش‌های مرتبط با کرونا نمایان شده است، استراتژی‌هایی رفتاری با هدف افزایش پذیرش و تزریق واکسن توسط عموم مردم ارائه شد. این استراتژی‌ها در سه دستۀ‌ کلی نفوذ اجتماعی(Social Influence)، انگیزه(Motivation) و شکاف قصد و عمل(Intention-action Gap) تدوین شدند و در مجموع 15 استراتژی کلی به همراه توصیه‌هایی برای بکارگیری‌ آنها ارائه شد. به عنوان مثال، طبق پژوهش‌های یکی از انگیزه‌های موثر بر تزریق واکسن، جبران لطف کادر درمان و پرستاران می‌باشد که خود برگرفته از انگیزۀ ذاتی عمل متقابل(Reciprocity) می‌باشد. با پررنگ‌‌کردن این انگیزه می‌توان بصورت معناداری پذیرش واکسن در افراد را افزایش داد. 

این موارد می‌توانند مورد استفادۀ سیاست‌گذاران و سایر مسئولان و شوراهای کشوری برای اتخاذ سیاست‌های درست و مبتنی بر شواهد علمی برای افزایش پذیرش و تزریق واکسن در کشور قرار بگیرند. مسئولین هر بخش می‌بایست براساس پتانسیل‌ها و ابزارهای خود این بینش‌های رفتاری را مورد استفاده قرار داده و براساس آن برنامه‌ها و اقدامات اجرایی طراحی و پیاده‌سازی کنند. مطالعات و گزارش‌های آینده می‌بایست علاوه بر جزئی‌کردن بخش‌ها و استراتژی‌های مطرح‌شده در این گزارش و طراحی گزارش‌های تکمیلی برای بخش‌های مختلف کشور، بر روی رفتار پساواکسن تمرکز کرده و توصیه‌هایی رفتاری برای تداوم رعایت پروتکل‌های بهداشتی بصورت عمومی و بصورت خاص برای اماکن و اشخاص پرخطر ارائه دهد.