یکی از مسائل امروز جهان و نیز ایران، مسئله ایمنی راههای کشور میباشد. هر ساله تصادفات ترافیکی منجر به کشته و مجروح شدن تعداد بسیار زیادی از هموطنان میشود که علاوه بر آسیب به هموطنان، هزینههای گزافی نیز برای دولتها به همراه میآورد. پروژه حاضر در ابتدا به دنبال فهم عمیقتر، واقعیتر و روانشناختی از مسئله مطرح شده است و سپس طراحی سیاستها، اقدامات و برنامهها و نیز ارائه توصیههایی با محوریت علوم رفتاری و با رویکرد بینشهای رفتاری در جهت کاهش تصادفات رانندگی و ارتقای ایمنی راهها را دنبال میکند.
هر ساله در کشور شاهد تصادفات ترافیکی و رانندگی فراوانی هستیم که در بخش تصادفات برون شهری، اکثریت آنها منجر به فوت و یا مجروج شدن هموطنان گردیده است. به طور متوسط سالانه بین ۵۰ تا ۸۰ هزار تصادف منجر به تلفات انسانی را در کشور شاهد هستیم. با توجه به اهمیت و جدیت این مسئله و نیز هزینههای زیادی که بر کشور تحمیل میشود، سالهاست، سیاستهای متعددی در جهت افزایش ایمنی راهها تدوین و تصویب شده است و طبق آنها اقدامات و برنامههای زیادی طراحی و اجرا نیز شده اند. در نزدیک ترین اقدام نیز دهه (۱۴۰۰-۱۴۰۹) اقدام برای ایمنی راهها نیز تعیین شده است و طبق اسناد این دهه، دستگاههای مختلف حاکمیتی نقش مخصوص به خود را برعهده گرفته اند.
نکته حائز اهمیت این است که اقدامات و برنامههای اجرا شده تا به امروز از کارآمدی و اثرگذاری کافی برخوردار نبوده اند و علیرغم سالها تلاش، شاهد ارتقای قابل توجه ایمنی راههای کشور نیستیم. یکی از دلایل این مسئله عدم توجه به نقش واقعی انسان و خلا در نظر گرفتن بعد رفتاری و شناختی مسئله در این سیاستگذاریها بوده است. طراحی سیاستها و برنامههایی مبتنی بر اصول علوم رفتاری و روانشناسی و نیز توجه به شواهد علمی موجود میتواند منجر به طراحی و اجرای مداخلاتی موثرتر در جهت ارتقای ایمنی راهها و کاهش تلفات انسانی و هزینههای تحمیلی شود.
هدف این پروژه به صورت مقدماتی ارائه نگاه و بینشی جدید و مبتنی بر شواهد علمی و اصول علوم رفتاری و شناختی از مسئله تصادفات رانندگی و تحلیل عوامل و فاکتورهای موثر بر رفتارهای ایمنی ترافیکی میباشد. مبتنی بر این بینش رفتاری جدید از مسئله هدف طراحی و پیشنهاد سیاستها، برنامهها و اقدامات لازم جهت کاهش خطرها و ارتقای ایمنی ترافیک از طریق تمرکز بر استفاده از ظرفیت علوم رفتاری و شناختی همراه با بهره مندی از درسهای آموخته شده از بکارگیری این علوم در چند دهه اقدام جهانی برای ارتقای ایمنی راهها دنبال میشود. به طور مشخص طی این طرح، اولا مسئله حاضر به صورت رفتاری، تحلیل و ارزیابی میگردد و ثانیا مداخلات موثر با استفاده از تلنگرها و همچنین اصول و تکنیکهای تغییر رفتار و نیز اصول روانشناختی طراحی کمپین جهت اصلاح و ارتقای رفتارهای موثر در ایمنی ترافیک، طراحی و پیشنهاد میشود.